Tiềm năng của thị trường xe máy điện tại Việt Nam hiện nay

Hiện nay, song song với mục tiêu giảm thiểu rác thải nhựa, các phương tiện xanh như xe máy điện cũng được khuyến khích sử dụng. Liệu thị trường xe máy điện ở nước ta sẽ bùng nổ? Mời bạn đọc bài viết dưới đây của Đại Lý Xe Điện để tìm hiểu về vấn đề này nhé!

Thị trường xe máy điện ở một số nước trong khu vực

Ở nhiều nơi trên thế giới, đang có sự chuyển đổi mạnh mẽ từ việc sử dụng phương tiện giao thông chạy bằng động cơ đốt trong sang phương tiện động cơ chạy điện.

Theo Vantage Market Research, thị trường xe máy điện toàn cầu trị giá 20,33 tỷ USD vào năm 2022 và dự kiến ​​sẽ đạt giá trị 34,91 tỷ USD vào năm 2030. Thị trường toàn cầu dự kiến ​​sẽ có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 7% trong giai đoạn dự báo 2023 – 2030.

Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nổi lên như một thị trường xe máy điện có ưu thế lớn vào năm 2021. Xu hướng này được dự kiến ​​sẽ vẫn tiếp tục đến năm 2025 với trọng tâm là thị trường Trung Quốc. 

Một số quốc gia khác cũng bắt đầu đón nhận loại phương tiện xanh này, như Đài Loan, Ấn Độ, Nhật Bản, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam.

Trung Quốc

Trung Quốc không chỉ dẫn đầu thế giới về tiêu thụ mà còn đứng đầu về sản lượng sản xuất xe máy điện. Các thương hiệu xe máy điện xuất xứ từ quốc gia này khá đa dạng, từ bình dân như Yadea, AIMA, Sunra cho đến NIU – thương hiệu cao cấp hơn một bậc.

Ngoài ra, các thương hiệu Giant và Merida cũng được biết đến rộng rãi, với trụ sở đặt tại Đài Loan dù cơ sở sản xuất ở Trung Quốc.

Đài Loan

Chính phủ Đài Loan đã có chính sách hỗ trợ cho người dùng xe máy điện từ nhiều năm qua.

Năm 2019, hãng Gogoro đạt mức tiêu thụ tiêu thụ kỷ lục với 145.000 xe máy điện chỉ tính riêng tại quốc gia này. 

Nhật Bản

Bốn thương hiệu xe máy lớn của Nhật Bản là Honda, Yamaha, Suzuki và Kawasaki đều đã bắt đầu mở rộng sang sản xuất xe máy sử dụng năng lượng mới.

Ấn Độ

Ở đất nước đông dân nhất thế giới, lượng xe máy tiêu thụ thường gấp 8 lần lượng xe ô tô.

Để góp phần giải quyết vấn đề tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và phát thải khí độc hại, các thương hiệu nội địa Hero và TVS đã có sản phẩm ở phân khúc xe máy điện, bên cạnh những công ty khởi nghiệp Ather Energy, Okinawa và Twenty Two Motors.

Indonesia 

Nền kinh tế lớn nhất ở Đông Nam Á đang dần phát triển năng lực sản xuất xe điện phù hợp với nhu cầu không ngừng gia tăng. 

Chính phủ Indonesia đặt mục tiêu bán được 300.000 chiếc xe máy điện vào năm 2023, cũng như hy vọng sẽ sản xuất được 13 triệu xe máy điện vào cuối thập kỷ này.

Thái Lan

Trong khi hai nước Ấn Độ, Indonesia cho thấy tiềm năng sản xuất xe máy điện đáng kể, thì Thái Lan cùng Ấn Độ có thể trở thành các thị trường tiêu dùng khổng lồ.

Trong số 8.522 xe điện đăng ký lưu hành ở Thái Lan vào tháng 3 năm nay, có tổng cộng 2.263 chiếc xe máy điện. 

Trong bối cảnh giá dầu vẫn tăng cao và chính phủ đang ban hành các chính sách trợ cấp nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp xe điện, thị trường xe máy điện của nước này hứa hẹn sẽ còn phát triển hơn nữa.

Sự sụt giảm nhu cầu xe máy tại Việt Nam 

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), tổng cầu xe máy trong 5 năm trở lại đây đã suy giảm.

Do dịch bệnh Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng, sau đó là suy thoái kinh tế trong bối cảnh thị trường xe máy đã bão hòa, nhu cầu mua loại phương tiện này tại Việt Nam phục hồi không đáng kể.

Những năm 2000 cho đến đầu thập niên 2010 từng chứng kiến thị trường xe máy tăng trưởng mạnh, nhưng doanh số dần chững lại và suy giảm trong các chu kỳ 5 năm tiếp theo.

Sự sụt giảm vẫn không ngừng tăng tốc. 

Dựa trên báo cáo được VAMM công bố, doanh số thị trường xe máy năm 2022 đạt khoảng 3 triệu xe, giảm 8% so với năm 2019 – thời điểm trước khi dịch Covid-19 bùng phát.

Và ở quý II/2023, tính từ tháng 4/2023 đến hết tháng 6/2023, tổng cầu xe máy tiếp tục lao dốc mạnh, giảm 10,15% so với cùng kỳ năm 2022.

Thị trường xe máy điện ở Việt Nam 

Sự phổ biến của xe máy điện là điểm sáng cho bức tranh chung của thị trường trong 3 năm qua.

Trong top 10 công ty sản xuất xe máy điện hàng đầu tại Việt Nam, có phân nửa là doanh nghiệp trong nước và chiếm 69,6% thị phần đến năm 2020. Trong đó, VinFast có thị phần ở mức cao nhất là 43,4%.

Những năm gần đây, nước ta cũng đón nhận ngày càng nhiều thương hiệu và mẫu mã xe máy điện mới của cả các doanh nghiệp trong và ngoài nước gia nhập.

Trên thực tế, xe máy điện đang được đưa vào sử dụng ngày càng nhiều ở các thành phố lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM.

Theo báo cáo của Motorcycle Data, thị trường xe máy điện tại Việt Nam tăng trưởng liên tục trong các năm 2019, 2020, 2021, với số liệu lần lượt là 5,14%, 8,54% và 10%.

Khi so quý I/2023 với quý IV/2022, thị phần xe máy điện đã tiếp tục đà tăng trưởng với mức tăng 19,4% ở phân khúc L1 (xe không cần bằng lái – tốc độ tối đa dưới 50km/h). Mức tăng này lên đến 75,1% ở phân khúc L3 (vận tốc trên 50km/h, yêu cầu bằng lái hạng A1 trở lên).

Như vậy, thị trường xe máy điện nước ta đang đứng đầu trong khu vực Đông Nam Á, đứng thứ hai trên thế giới sau Trung Quốc.

Những yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường xe máy điện tại Việt Nam

Có một số nguyên nhân khiến thị trường xe máy điện có thể tiếp tục tăng trưởng mạnh, đó là: 

♥ Xu thế chung trên toàn cầu là giải quyết tình trạng ô nhiễm vượt ngưỡng giới hạn, tăng cường sản xuất phương tiện xe điện thân thiện với môi trường hơn 

♥ Nhà nước đang quan tâm, vận động và khuyến khích thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông chạy điện

♥ Nhiều nhà sản xuất đã đón cơ hội thị trường, chuyển hướng sang sản xuất, kinh doanh xe máy điện và cạnh tranh trực tiếp với các dòng xe máy truyền thống

♥ Đặc biệt, một số nhà sản xuất trong nước có chiến lược đầu tư bài bản, tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng mẫu mã để thu hút Khách hàng

♥ Các công nghệ liên quan đến xe máy điện phát triển, giúp tăng hiệu suất sản phẩm và giảm giá thành sản xuất

♥ Người tiêu dùng tự nhận thức về lợi ích của xe máy điện cho môi trường, cho sức khỏe và chọn lối sống hướng đến tương lai xanh bền vững

Lý do nên loại bỏ xe máy xăng

Số liệu từ World Atlas cho thấy, Việt Nam xếp thứ hai thế giới về tỷ lệ hộ gia đình dùng xe máy (86%, chỉ sau Thái Lan với tỷ lệ 87%).

Xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch là phương tiện chính chiếm hơn 80% nhu cầu đi lại ở những thành phố lớn, nhưng lại không phải tuân thủ các quy định về kiểm tra và bảo trì. 

Độ tuổi xe máy trung bình khoảng 8 tới 12 năm và xe càng cũ, càng xả nhiều khí độc do không đốt hết nhiên liệu. 

Bình quân một chiếc xe máy chạy bằng động cơ đốt trong có thể phát thải tới 588 gram CO2. 

Tính riêng tại TP.HCM, hoạt động giao thông vận tải đường bộ đóng góp tới 40% mức bụi mịn PM2.5, trong đó 60% lượng bụi mịn này phát thải ra từ xe máy, theo báo cáo của Nhóm các thành phố dẫn đầu về ứng phó biến đổi khí hậu C40. 

Có thể nói rằng xe máy xăng là phương tiện gây ô nhiễm cao, việc chuyển đổi sang xe sử dụng điện, năng lượng xanh là vô cùng cần thiết nhằm cải thiện chất lượng không khí.

Do đó, Chính phủ đã đề ra mục tiêu đến năm 2030 đạt 22% số xe máy hai bánh là xe điện. Nhiều thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ đã lên kế hoạch bỏ xe máy chạy xăng trong nội đô vào năm 2030.

Giải pháp thay thế bằng xe điện của ICCT 

Hội đồng Quốc tế về Giao thông sạch (The International Council on Clean Transportation – ICCT) đã đưa ra các khuyến nghị thúc đẩy việc sử dụng xe điện ở Việt Nam, góp phần loại bỏ hoàn toàn xe máy và ôtô sử dụng nhiên liệu hóa thạch, hướng đến phát thải ròng bằng 0 vào 2050.

Sau đây là một số khuyến nghị đáng lưu ý:

1 – Xây dựng lộ trình áp dụng xe điện 2 bánh với tầm nhìn và mục tiêu phát triển rõ ràng

2 – Dần loại bỏ xe xăng cũ kém hiệu quả, như cách nhiều quốc gia và thành phố đã thực hiện

3 – Triển khai vùng phát thải thấp/không phát thải, hoặc vùng môi trường nhằm hạn chế các phương tiện gây ô nhiễm cao trong một khu vực xác định ở cấp thành phố

4 – Cung cấp ưu đãi trực tiếp cho người tiêu dùng để thúc đẩy nhu cầu mua xe điện

5 – Phát triển cơ sở hạ tầng sạc xe điện và hệ thống đổi pin

Tiềm năng của xe máy điện tại nước ta

Việt Nam được đánh giá là thị trường xe máy điện lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc. 

Sẽ có thêm nhiều cơ hội để các thương hiệu xe máy điện trong nước tiếp tục phát triển trong bối cảnh quá trình điện khí hóa xe hai bánh đang được đẩy nhanh.

Thị trường rộng mở với 100 triệu dân đem lại nhiều tín hiệu tích cực cho những sản phẩm xe máy điện tốt, giá cả hợp lý, tính năng vận hành ổn định.

Tuy nhiên, vẫn cần thêm thời gian để thuyết phục người dân chuyển sang phương thức di chuyển mới, bởi sử dụng xe chạy xăng vẫn là thói quen “mặc định” của đa số người tiêu dùng. 

Vả lại, sự hạn chế về tốc độ, giới hạn di chuyển sau mỗi lần sạc cũng như cơ sở hạ tầng sạc điện là các điểm trừ, khiến xe máy điện chưa thể “thần tốc” chiếm lĩnh thị phần.

Và về phía doanh nghiệp, đó là chi phí đầu tư để chuyển đổi mô hình từ sản xuất kinh doanh xe máy chạy xăng truyền thống sang một loại phương tiện hoàn toàn mới như xe máy điện.

Tóm lại, trước những cơ hội song hành thách thức, thị trường xe máy điện vẫn được kỳ vọng sẽ càng sôi động và góp phần tạo lập nên một kỷ nguyên xanh.

(Nguồn: Tổng hợp)